Gingen vooral Vlaams Belang‑kiezers niet stemmen?

Summary

HLN schreef:

“Vooral Vlaams Belang‑kiezers gingen niet stemmen.”

Uit de Evaluatie van de afschaffing van de opkomstplicht blijkt echter dat geen partij‑specifieke opkomstcijfers beschikbaar zijn; de resultaten zijn uitsluitend uitgesplitst naar leeftijd, opleidingsniveau en motieven. Daarom is het onjuist om te stellen dat vooral kiezers van Vlaams Belang thuisbleven. De daling van de opkomst van 63,5 % naar 34,5 % trof vooral jongeren en lager opgeleiden, niet een specifieke partij.

De Bewering

“Vooral Vlaams Belang‑kiezers gingen niet stemmen.”
– HLN.be, 23 april 2025

De Feiten

1. Geen partij‑specifieke uitsplitsing
   Statistiek Vlaanderen publiceert in het evaluatierapport over de opkomstplicht alleen data naar leeftijd, opleiding en gemelde redenen voor wel of niet stemmen. Er is geen enkele analyse naar het stemgedrag van aanhangers van specifieke partijen, vanwege de geheimhouding van het stemgeheim.

2. Demografische verschillen
   Uit de evaluatie blijkt dat de grootste daling in stemdeelname zich voordeed bij 18–34‑jarigen (van 71 % naar 33 %) en bij personen met enkel lager of secundair onderwijs (dalingen van 50–60 %).

3. Geen bewijs voor VB‑specifiek effect
   De bewering dat kiezers van Vlaams Belang bijzonder vaak wegbleven, is niet onderbouwd door het rapport. Ook de analyse van De Standaard over “meeste verloren stemmen” bij Vlaams Belang betreft het absolute aantal wegblijvers in sterk presterende gemeenten, niet per-kiezer‑percentage.

Onze Analyse

HLN suggereert dat één partij disproportioneel door de afschaffing van de opkomstplicht zou zijn getroffen. De officiële evaluatie heeft geen middelen om vast te stellen uit welke partij de wegblijvers afkomstig zijn, en noemt expliciet jongeren en lager opgeleiden als de groepen met de sterkste opkomstdaling. De claim is daarmee onjuist.

Conclusie

De bewering van HLN is false. Er is geen data die aangeeft dat vooral Vlaams Belang‑kiezers zijn thuisgebleven; de daling in opkomst betrof demografische groepen en niet een specifieke partij.